Tijdens de Kerstdagen van 25 en 26 december 2024 werden de Nederlandse stranden, van Wijk aan Zee tot Den Haag, bezaaid met duizenden aangespoelde zeesterren. Deze massale stranding wordt toegeschreven aan de sterke aanlandige wind die de bodem van de zee loswoelde, waardoor de zeesterren hun grip op de bodem verloren en
vervolgens naar de kust werden gespoeld.
Hoewel het een indrukwekkend gezicht is, maken experts zich niet veel zorgen over de zeesterrenpopulatie, Het gebeurt wel vaker dat zeesterren in grote aantallen aanspoelen op de
Nederlandse stranden. Deze strandingen hebben geen geen grote impact hebben op het ecosysteem. Zie ook blog Zwitserw Katwijk: Zeesterren en/of Aangespoeld op het strand
Zeeklitten, ook bekend als hartegels of zanddollars, zijn fascinerende zeedieren die behoren tot de klasse van de zee-egels. Deze dieren hebben een ronde, platte vorm en hun skelet, ook wel test genoemd, bestaat uit kalkachtige platen die een prachtig patroon vormen. Levende zeeklitten hebben veel stekels, die plat tegen het
lichaam aan liggen. Wanneer zeeklitten aanspoelen op het strand, zijn het meestal deze skeletten die je ziet.
De skelettenvan zeeklitten kunnen soms in grote aantallen aanspoelen, vooral na stormen of sterke stromingen. De meeste aangespoelde zeeklitten zijn wit of lichtgekleurd, omdat het weefsel dat ze bedekt wanneer ze leven, is vergaan. Deze skeletten zijn zeer fragiel en kunnen gemakkelijk breken als ze worden aangeraakt.
Zeeklitten spelen een belangrijke rol in het mariene ecosysteem. Ze leven meestal in ondiepe, zanderige gebieden waar ze zich voeden met organisch materiaal dat ze uit het sediment filteren. Dit helpt bij het schoonhouden van de zeebodem. Hun aanwezigheid op het strand kan dienen als indicator van de gezondheid van het mariene milieu. Zie ook: Kijk op het strand en Een kust vol (skeletten van) zee-egels
Een Gewone slangster is aangespoeld op het strand van Katwijk na eerste winterstorm van het jaar. De Gewone slangster (Ophiura ophiura) is een zeedier dat behoort tot de stekelhuidigen, nauw verwant aan zeesterren. Dit fascinerende dier staat bekend om zijn flexibele, over het algemeen vijf lange, slanke, zweepachtige armen, die het gebruikt om voedsel te verzamelen en zich voort te bewegen over de zeebodem. De armen van de Gewone slangster kunnen een spanwijdte bereiken van ongeveer 20 centimeter, terwijl het centrale schijfje zelden groter wordt dan 2 centimeter.
Op het strand aangespoeld, kan de Gewone slangster een intrigerend verschijnsel zijn. Vaak gebeurt dit na een zware storm of door sterke stromingen die deze dieren uit hun leefomgeving op de zeebodem losmaken. Deze dieren spelen een belangrijke rol in het mariene ecosysteem. Ze helpen bij het opruimen van organisch materiaal en zijn een voedselbron voor diverse roofdieren.
Een ontmoeting met een ree is een bijzondere ervaring. Soms
is het slechts een kort moment waarop je het ree ziet, voordat het snel
wegvlucht. Op andere momenten lijkt het ree zich in schijnbare rust te
bevinden, veilig op afstand van de bezoeker. Tegenwoordig zijn reeën te vinden
in veel duingebieden, waaronder ook de Coepelduynen. Dit smalle kustduingebied
strekt zich uit tussen Katwijk en Noordwijk. Ondanks zijn bescheiden omvang
biedt het een gevarieerd duinlandschap met veel reliëf en landschappelijke
afwisseling. Binnen de Coepelduynen kun je reeën bijna overal tegenkomen, van
de zeereep tot diep in de binnenduinen.
Een ree voelt zich het meest thuis in een landschap waar het
overdag dekking kan vinden om te rusten, te herkauwen of bij gevaar te
vluchten. De beste kans om ze te zien,
is langs de randen van bos en struweel in het halfopen duin. Reeën houden van
rust, dus zoek naar terreingedeelten waar niet al te veel mensen komen. De
meeste reeën worden gezien in het vroege voorjaar, maar je kunt ze ook op
andere momenten van het jaar tegenkomen. Ze zijn het meest actief tijdens de
ochtend- en avondschemering. Op die momenten is het vaak heerlijk rustig in het
duin, dus een perfecte gelegenheid om eropuit te trekken en deze prachtige
dieren te bewonderen.
De Oude Sterrewacht van Leiden is de oudste bestaande universitaire sterrenwacht ter wereld. Terwijl studenten van Universiteit Leiden college krijgen in het grootste gedeelte van het gebouw, zijn het bezoekerscentrum in de kelder en de telescopen op het gebouw toegankelijk voor het brede publiek.
Het gebouw is een rijksmonument en ligt op een markante
locatie naast de Hortus botanicus Leiden op de kop van een voormalig bolwerk
aan de Witte Singel. Het door architect Henri Camp ontworpen gebouw werd in
1861 in gebruik genomen. Bron: Wikipedia.
Zeeschuim, ook wel strandschuim genoemd, is een fascinerend natuurverschijnsel dat voorkomt in kustgebieden. Het schuim ontstaat wanneer opgelost organisch materiaal in de zee door wind en golven wordt omgewoeld. Zeewater bevat verschillende stoffen, waaronder zouten, eiwitten, vetten, dode algen, wasmiddelen en andere verontreinigende stoffen. Wanneer de zee in beroering is, vormen zich kleine belletjes op het wateroppervlak, waardoor zeeschuim ontstaat. Een veel voorkomende bron van dik zeeschuim is algenbloei. Wanneer grote algenbloei voor de kust afsterft, spoelen aanzienlijke hoeveelheden rottend algenmateriaal aan op de kust, wat bijdraagt aan de schuimvorming.
Het meeste zeeschuim is niet schadelijk voor de mens en duidt vaak op een productief ecosysteem van de zee. In sommige gevallen kan zeeschuim nadelige gevolgen hebben voor dieren in het wild. Wetenschappers die de afsterving van zeevogels bestudeerden, ontdekten bijvoorbeeld dat schuim van rottende bloei van algen de waterdichtheid van de veren had verwijderd, waardoor het voor vogels moeilijker werd om te vliegen. Dit leidde bij veel vogels tot fatale onderkoeling.
Op 11 mei 2020 werd in Scheveningen duidelijk hoe gevaarlijk zeeschuim kan zijn. Vijf surfers werden meegevoerd door een krachtige stroming en belandden onder een dikke, verstikkende laag schuim die zich had opgehoopt in de branding van de zee. Helaas was dit fataal voor hen. Het metershoge zeeschuim ontstond hoogstwaarschijnlijk door een zeldzame combinatie van overvloedige algenresten en een ongewoon harde noordoostenwind voor die tijd van het jaar. Een tragische gebeurtenis die de risico’s van zeeschuim benadrukt.
Zeeschuim is een natuurlijk spektakel. Wanneer u van het strand geniet, verwonder u dan over het schuim, maar wees u bewust van de mogelijke risico’s die aan zeeschuim verbonden zijn!
Er zijn op 21 december 2023 veel rugschilden van Zeekatten aangespoeld op het strand van Katwijk. Zeekatten (Sepia's) zijn inktvissen. Ze hebben een platte inwendige schelp (rugschild) en een kort, breed lichaam met acht korte armen en twee veel langere tentakels. Tussen hun acht gewone armen zitten twee langere vangtentakels, die alleen te zien zijn als de zeekat een prooi grijpt. De prooi wordt doorgebeten door middel van een snavelvormige bek, die tussen de armen ligt. Een zeekat heeft geen botten, alleen een interne schelp (rugschild). Deze schelp, gewoonlijk zeeschuim genoemd, spoelt in de zomer volop aan op de stranden.
Sepia's zijn echte nachtdieren, die 's nachts jagen op krabben en garnalen, hun hoofdvoedsel. De zeekat vangt zijn voedsel op een zeer speciale manier. Hij zwemt langzaam over de zeebodem, terwijl hij waterstraaltjes blaast over het zand, met de bedoeling om prooidieren als garnaaltjes en jonge vis op te schrikken. De opgeschrokken prooidieren worden met de vangarmen bliksemsnel gegrepen vooraleer ze zich opnieuw kunnen ingraven. Ze worden dan vervolgens naar de snavelachtige bek gebracht.
De poreuze inwendige schelp van zeekatten, zeeschuim of Ossa sepia genoemd, bestaat uit aragoniet en is opgebouwd uit vele aparte cellen of kamertjes. De schelp geeft niet alleen stevigheid, maar werkt ook als een 'zwemblaas' waarmee het drijfvermogen geregeld kan worden. Aangespoeld zeeschuim wordt vanwege de rijkdom aan kalk graag door vogels gegeten. Het is in de handel verkrijgbaar ten behoeve van kooivogels. Bron: Wikipedia.
Amerikaanse zwaardschedes spoelen in Nederland en België vaak massaal aan op het Noordzeestrand, meestal als doublet. De soort is waarschijnlijk in 1978 in de Duitse Bocht geïntroduceerd met ballastwater van een schip uit Amerika. In de vroege jaren 80 werd de soort voor het eerst in de Nederlandse Waddenzee aangetroffen. Inmiddels (2013) is de soort de meest voorkomende recente tweekleppige op het Nederlandse Noordzeestrand.
De soort leeft van oorsprong aan de Amerikaanse oostkust van Labrador tot aan South Carolina, mogelijk ook in Florida. In Europa (stand 2004) van de westkust van Zweden tot aan Cap de la Hague in Normandië. Bron: Wikipedia.
In de betoverende overgang van zomer naar herfst, schildert
de esdoorn zijn bladeren in een palet van warme tinten. De esdoorn, ook wel
bekend als Acer, is een gracieuze boom die zijn seizoensgebonden metamorfose
met trots draagt. Dus, wanneer de dagen korter worden en de lucht koeler,
kunnen we genieten van de magie van de esdoornbladeren die de wereld om ons
heen van kleur doen veranderen.
Het kunstwerk 'Áarde en Water' op de Boulevard in Katwijk is gesigneerd: Nic. Jonk 1972. De kunstenaar Nic Jonk maakte in
1972 nog drie identieke beelden met de titel 'Aarde en Water'. Deze beelden zijn
geplaatst in Emmeloord, Den Helder en de Keukenhof in Lisse.
Het beeld ‘Aarde en Water’ betekende een versnelling van de evolutie in het oeuvre van Nic Jonk, vooral in de vorm. Ogenschijnlijk biedt het werk zijn eerste verrassing aan met de titel doordat die verwijst naar twee gepersonifieerde figuren. Maar ten eerste is het verheffen van een begrip tot persoon klassiek-Romeins en, ten tweede, heeft de hoog gezeten vrouw veel overeenkomst met ons aller moeder Gaia, de aarde. Ze vouwt vol overgave een arm achter het hoofd, dat tegen een hoge golf leunt. De aarde verheft zich uit het water; Gaia, zwaar en vruchtbaar, zo lijkt het, vormt het hoogste punt van het beeld; de tweede top is de opgeheven kop van een zeekoe.
De vrouw rust op het waterdier en wordt tegelijk door hem omringd doordat hij bevleugeld schijnt. De kop, glad, geschikt om de weerstand van het water te breken, gaat over in een snel en machtig lichaam, waaromheen Nic Jonk het feest van dit beeld bouwde; verbeeldingen van water die evengoed verbeeldingen van wolken of organisch leven zouden kunnen zijn. Zware plastische partijen tegenover gerekte vormen. Lichtvangers tegenover schaduwduikers, of het nu vleugels of vinnen zijn. Volumes tegenover de negatieven van de holten. Plastisch vormen is in de ogen van Nic Jonk het afstemmen van de ene vorm op de andere, net zo lang tot ze ten opzichte van elkaar hun zuiverste positie hebben bereikt, zoals de tonen van een viool worden gestemd. De harmonie van een beeld als ‘Aarde en Water’ , gecombineerd met de opvatting dat het leven een doorluchtig feest is, weet een muzische verrukking over te dragen. Bron: Bron: boekje Beeldenroute aan zee (pdf). Zie ook Zwitserw View: Beelden aan zee en Sculptures by the sea